Βιταμίνη D· η βιταμίνη του ήλιου!

Η βιταμίνη D είναι μια ομάδα λιποδιαλυτών σεκοστεροειδών υπεύθυνων για την ενίσχυση της εντερικής απορρόφησης του ασβεστίου, του μαγνησίου και του φωσφόρου. Έχει λάβει το προσωνύμιο «η βιταμίνη του ήλιου», επειδή – πέραν της πρόσληψής της από ορισμένα τρόφιμα – παράγεται φυσικά από τον οργανισμό μας, όταν η ηλιακή ακτινοβολία έρχεται σε επαφή με το δέρμα μας.

Βιταμίνη D, πού βοηθάει;

Οστεοπόρωση: Η βιταμίνη D θεωρείται παραδοσιακά η βιταμίνη των οστών, καθώς η βασική της δράση είναι η αύξηση της απορρόφησης του ασβεστίου από το έντερο. Μελέτες αποδεικνύουν τη συμβολή της στη σωστή ανάπτυξη και την προαγωγή της υγείας του σκελετικού συστήματος. Χρησιμοποιείται για την πρόληψη και τη θεραπεία της ραχίτιδας στα παιδιά, για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης, του πόνου στα οστά (οστεομαλακία) κ.ά. Επιπλέον, η βιταμίνη D είναι σημαντική για την πρόληψη των καταγμάτων σε άτομα που διατρέχουν κίνδυνο για οστεοπόρωση, καθώς και για την καλύτερη απορρόφηση ασβεστίου και μείωση της οστικής απώλειας σε άτομα με νεφρική ανεπάρκεια. Τέλος, διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο στη μείωση του κινδύνου σκλήρυνσης κατά πλάκας (Journal of the American Medical Association).

Ανοσοποιητικό σύστημα: Μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα που εμφανίζουν συχνά εποχική γρίπη ή κρυολόγημα έχουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα. Αυτό επιβεβαιώνει τη συμβολή της στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Επιπλέον, σύμφωνα με το American Journal of Clinical Nutrition συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου εκδήλωσης των συμπτωμάτων της γρίπης.

Καρδιαγγειακό σύστημα: Η βιταμίνη D έχει αποδεδειγμένη κλινική δράση στη μείωση του κινδύνου καρδιοπάθειας (Circulation Journal) αλλά και παθήσεων των αιμοφόρων αγγείων, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και η υψηλή χοληστερόλη.

Παράγοντες που επηρεάζουν τη σύνθεσή της

Στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες μεσογειακές χώρες, δεν θα περίμενε κανείς να υπάρχει έλλειψη της βιταμίνης D, λόγω της εκτεταμένης ηλιοφάνειας. Ωστόσο, πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι τα επίπεδα βιταμίνης D, τόσο στον ελληνικό πληθυσμό όσο και σε άλλους μεσογειακούς λαούς, πολύ συχνά είναι χαμηλότερα από τα φυσιολογικά. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι η σύνθεση της βιταμίνης D εξαρτάται από ποικίλους παράγοντες, όπως:

• Ηλικία: Η ικανότητα παραγωγής βιταμίνης D από τον οργανισμό μειώνεται με την πάροδο των χρόνων
• Εποχή του χρόνου: Τον χειμώνα η παραγωγή της ελαττώνεται, λόγω ελλιπούς ηλιοφάνειας
• Χρώμα του δέρματος: Η σύνθεσή της είναι μικρότερη στα σκουρόχρωμα δέρματα
• Χρήση αντηλιακών προϊόντων: «Εμποδίζουν» τη σύνθεση βιταμίνης D
• Άλλοι εξωτερικοί παράγοντες (π.χ. ρύπανση)

Συνεπώς, απολαύστε τον ήλιο (πάντα με τις απαραίτητες προφυλάξεις) και εντάξτε στη διατροφή σας τρόφιμα, όπως ο σολομός, οι σαρδέλες, ο κρόκος του αυγού, οι γαρίδες, τα ενισχυμένα δημητριακά και ο ενισχυμένος χυμός πορτοκαλιού. Φυσικά, σε περίπτωση που έχετε έλλειψη βιταμίνης D, συμβουλευτείτε πρώτα τον γιατρό σας, πριν στραφείτε στη λύση των συμπληρωμάτων!